Wielka płyta to określenie funkcjonujące w polskiej przestrzeni mieszkaniowej od wielu lat. Mianem wielkiej płyty nazwa się prefabrykowany element konstrukcyjny, który stosuje się do specjalistycznej budowy bloków mieszkalnych i innych nieruchomości. Tym, co charakteryzuje budynki z wielkiej płyty, jest surowa elewacja oraz betonowa konstrukcja nieruchomości z żelbetonowymi wzmocnieniami.

Co to jest wielka płyta?

Jednorodny i stały układ budynków umożliwiał szybką realizację kolejnych budowli. Prace przyspieszało też stosowanie gotowych układów i systemów instalacyjnych. Pierwsze domy z wielkiej płyty pojawiły się w Holandii po I wojnie światowej, następnie w Berlinie. W latach trzydziestych nastąpił duży wzrost zainteresowania  konstrukcjami z wielkiej płyty, których bardzo wiele wybudowano we Francji, Szwecji i Finlandii. Jednak zaledwie 40 lat później w Europie Zachodniej zaprzestano budowy bloków z wielkiej płyty, gdyż transport ciężki stał się zbyt kosztowny.

W czasie, gdy inne państwa rezygnowały z wielkiej płyty, w Polsce budownictwo mieszkaniowe korzystało niemal wyłącznie z tej technologii. Pierwszy budynek z wielkiej płyty został oddany do użytku w 1957 roku w Warszawie. Budowę bloków realizowano do połowy lat osiemdziesiątych. Najpierw korzystano przede wszystkim z systemu zamkniętego, czyli każda ze ścian w mieszkaniu była nośna, więc jakiekolwiek zmiany w układzie mieszkania wiązały się z naruszeniem stabilności konstrukcyjnej. Pod koniec lat sześćdziesiątych zmieniono metodę na OWT-67, co wiązało się z budową większych bloków i użyciem dodatkowych modułów do budowy całego budynku.

Następne lata również przyniosły unowocześnienia w technologii wielkiej płyty. Cieńsze kanały stropowe, poprzeczne ściany nośne z żelbetonu oraz trójwarstwowe ściany zewnętrzne, izolowane wełną mineralną. W takim systemie zbudowano m.in. wiele budynków Osiedla Ustronie w Radomiu. Jednakże ze względu na niezbędne wykorzystywanie m.in. ciągnika balastowego oraz żurawia oraz zaostrzenie się wymogów dotyczących termoizolacji, realizacja kolejnych inwestycji przestała być opłacalna. Konieczne było docieplanie chłodnych budynków poprzez grube warstwy styropianu, przytwierdzane do elewacji. Wielka płyty była podatna na uszkodzenia brzegów, a powstałe szczeliny bardzo trudno było uzupełnić. Również łączenia płyt trudno było właściwie uszczelnić przed wpływem czynników zewnętrznych.

Nieustannie rosnące koszty budowy w technologii wielkiej płyty doprowadziły do całkowitej rezygnacji z tej metody w latach dziewięćdziesiątych. Aktualnie z wielkiej płyty korzysta się do tworzenia elementów konstrukcyjnych, np. stropów. Powszechne jest też stosowanie wielkogabarytowych elementów z płyt stropowych, ale technicznie nie jest to wielka płyta, gdyż skład tego elementu konstrukcyjnego różni się od tych, jakie wykorzystywano do budowy budynków z wielkiej płyty.

Zespół Nieruchomosci-online.pl - Nieruchomosci-online.pl to portal z największą liczbą ogłoszeń nieruchomości w Polsce. Udostępnia poszukującym około 300 tys. ofert od biur nieruchomości, deweloperów i osób prywatnych. Odwiedzany jest przez ponad 4 mln użytkowników miesięcznie.