W artykule przedstawiam sposób działania oraz zawartość portalu mapowego o rejestrze cen i wartości nieruchomości – „Mapa RCiWN”, który powstał w ramach badań naukowych nad możliwościami zastosowania geomatyki w gospodarce nieruchomościami.

Wprowadzenie

Zgodnie z art. 4. pkt. 1a. ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne [Ustawa z dnia 17 maja 1989] „dla obszaru całego kraju zakłada się i prowadzi w systemie teleinformatycznym bazy danych, obejmujące zbiory danych przestrzennych infrastruktury informacji przestrzennej, dotyczące: (…) 7) rejestru cen i wartości nieruchomości”. Aktualnie w Polsce rejestr cen i wartości nieruchomości (RCiWN) prowadzony jest w 12 systemach teleinformatycznych. Taka różnorodność systemów prowadzi do częstych kłopotów z przetworzeniem danych do jednolitej postaci. Związane jest to z funkcjonowaniem nieustandaryzowanego sposobu prezentowania (forma tabelaryczna, tekstowa) oraz rozmieszczenia tych samych danych w wyciągach z RCiWN tworzonych w różnych systemach teleinformatycznych. W konsekwencji wydłuża to czas i podnosi koszty przeprowadzenia analiz. Dzięki geoportalowi „Mapa RCiWN” jest to łatwiejsze.

Główne cele geoportalu „Mapa RCiWN”

1. Stworzenie oraz udostępnienie interaktywnego mobilnego narzędzia w formie mapy internetowej, które skupia w sobie jednorodne informacje dotyczące sposobów prowadzenia RCiWN w skali całego kraju.

2. Prezentacja:

• podstawowych danych z Głównego Urzędu Statystycznego dotyczących m.in. cen:
  • lokali mieszkalnych,
  • lokali niemieszkalnych,
  • nieruchomości gruntowych,
• lokalizacji siedzib właściwych miejscowo Ośrodków Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej,
• lokalizacji siedzib sądów rejonowych prowadzących wydziały wieczystoksięgowe,
• linków do innych geoportali szczebla powiatowego i krajowego.

Wyniki badań

Wyniki badań można zobaczyć na internetowej mapie „Mapa RCiWN” znajdującej się pod adresem https://maparciwn.pl (rys. 1). Wspomniany geoportal działa zarówno na komputerach stacjonarnych, jak i smartfonach w terenie (zalecana przeglądarka Chrome Mobile).

Rys. 1. Widok https://maparciwn.pl na ekranie komputera stacjonarnego oraz smartfona
Źródło: opracowanie własne

Funkcjonalność geoportalu

Interfejs geoportalu składa się z dwóch części: kartograficznej oraz tekstowej (rys. 2). W części kartograficznej wyróżnić można: podkład mapowy (a), treść tematyczną (b, c) oraz przyciski funkcyjne (d-ł). Podkład mapowy (a) został zaprogramowany tak, żeby wraz z przybliżaniem mapy dogrywane były nazwy coraz mniejszych miejscowości ułatwiające orientację na mapie. Treść tematyczna poświęcona RCiWN składa się z treści kartograficznej (b) przedstawiającej obszary starostw oraz balonu informacyjnego (c) prezentującego w sposób syntetyczny informacje z różnych źródeł danych. „Mapa RCiWN” wyposażona została w szereg funkcji zwiększających komfort obsługi, takich jak: wyszukiwanie po adresie (d), geolokalizację użytkownika na mapie (e), pomiar odległości (f), kasowanie pomiaru odległości (g), panel listy warstw z możliwością sterowania ich widocznością (h), powiększenie mapy (i), pomniejszenie mapy (j), panel legendy z możliwością sterowania przezroczystością (k).

Rys. 2. Interfejs portalu mapowego „Mapa RCiWN”
Źródło: opracowanie własne

W części tekstowej ukrytej pod czterema przyciskami w górnej części geoportalu uzyskać można następujące informacje:

• o Mapie – strona z informacjami o projekcie „Mapa RCiWN”, m.in.: cele projektu, źródła danych, warunki ponownego wykorzystania,
• o RCiWN – strona z informacjami o Rejestrze Cen i Wartości Nieruchomości, m.in. podstawa prawna, koszty zakupu danych, publikacje naukowe o RCiWN,
• wiadomości – strona z ważnymi informacjami z pogranicza gospodarki nieruchomościami i geomatyki,
• kurs geomatyki (GIS) – strona z filmami instruktażowymi pokazującymi, w jaki sposób efektywnie wykorzystać geomatykę w gospodarce nieruchomościami.

Zawartość informacyjna geoportalu

Portal mapowy zawiera trzy grupy informacji dotyczące rejestru cen i wartości nieruchomości prezentowane w balonie informacyjnym (rys. 2. pkt c): dane z Głównego Urzędu Statystycznego, dane z Powiatów oraz dane o geoportalach szczebla krajowego.

Rys. 3. Interfejs części tekstowej portalu mapowego „Mapa RCiWN”
Źródło: opracowanie własne

O danych z GUS

Dzięki nawiązaniu współpracy z Głównym Urzędem Statystycznym w Warszawie na „Mapie RCiWN” zgodnie z przyjętą przez GUS metodologią prezentowane są informacje o następujących rodzajach nieruchomości:

• lokale mieszkalne w podziale ze względu na rodzaj rynku: pierwotny, wtórny oraz obszar: miejski, wiejski wg. powierzchni lokalu (< 40 mkw., 40-60 mkw., 60-80 mkw., 80 mkw. <). Prezentowane są następujące atrybuty: liczba nieruchomości, wartość w złotych (suma), pole powierzchni użytkowej w mkw. (suma), mediana ceny transakcyjnej sprzedaży w zł/mkw. (rys. 4)
• lokale niemieszkalne w podziale ze względu na charakter lokalu niemieszkalnego:
  • handlowo-usługowy,
  • biurowy,
  • produkcyjny,
  • garaż.

Prezentowane są następujące atrybuty: liczba nieruchomości, wartość w złotych (suma), pole powierzchni użytkowej w mkw. (suma), średnia cena 1 mkw. powierzchni użytkowej lokalu w złotych.

• nieruchomości gruntowe w podziale na:
  • nieruchomości zabudowane budynkami mieszkalnymi,
  • nieruchomości zabudowane budynkami pełniącymi inne funkcje niż zagrodowa i mieszkaniowa,
  • grunty przeznaczone pod zabudowę handlowo-usługową,
  • grunty przeznaczone pod zabudowę inną,
  • grunty przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową,
  • grunty przeznaczone pod zabudowę przemysłową,
  • grunty rolne zabudowane,
  • grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione,
  • użytki rolne.

  Prezentowane są następujące atrybuty: liczba nieruchomości, liczba działek, wartość w złotych (suma), pole powierzchni ewidencyjnej (suma), średnia cena 1 mkw. powierzchni ewidencyjnej działki w złotych.

Rys. 4. Przykład danych z GUS dla lokali mieszkalnych w Poznaniu
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS

Zgodnie z przyjętym przez GUS ciągiem technologicznym dane wstępne opracowane są w ciągu 90–120 dni po końcu danego kwartału. Dane ostateczne (roczne) opracowane są natomiast w ciągu 180–210 dni po końcu roku statystycznego.

O danych z powiatów

Są to dane, które pozyskane zostały w ramach prowadzonych na początku 2018 r. i 2019 r. cyklicznych badań naukowych wśród wszystkich starostw w Polsce. W tej sekcji balonu informacyjnego prezentowane są następujące dane:

• format eksportu danych RCiWN z bazy powiatowej,
• możliwość kupna danych RCiWN przez internet,
• atrybuty spoza §74 rozporządzenia o EGiB,
• liczba transakcji w RCiWN od 01.01.2017 r.,
• link do geoportalu powiatowego,
• informacje, czy EGiB, GESUT prezentowane są na geoportalu powiatowym,
• częstotliwość aktualizacji danych EGiB w geoportalu powiatowym,
• obiekty EGiB prezentowane w geoportalu,
• dane teleadresowe do osób zajmujących się obsługą RCiWN w danym powiecie,
• data udzielenia odpowiedzi na przesłaną przez autora ankietę.

O innych geoportalach szczebla krajowego

Ta część balonu informacyjnego prezentuje linki do głównych geoportali szczebla krajowego,btakich jak:

• Geoportal otwartych danych przestrzennych,
• Geoportal krajowy,
• Bank Danych o Lasach,
• Geoserwis Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska,
• Hydroportal,
• e-Zabytek Narodowego Instytutu Dziedzictwa,
• Geoportal Państwowego Instytutu Geologicznego.

Więcej szczegółów o potencjalnych danych, które można pozyskać z geoportali, przedstawiłem w artykule „Potencjał informacyjny geoportali szczebla krajowego”, który ukazał się na łamach magazynu „ESTATE” nr 3/2016 .

Wnioski

Analizując przedstawiony portal mapowy, można wysunąć następujący wniosek, iż może on posłużyć:

• pośrednikom w obrocie nieruchomościami, rzeczoznawcom majątkowym jako pierwszy punkt informacyjny o sposobie prowadzenia oraz zawartości RCiWN w danym starostwie powiatowym,
• analitykom rynku nieruchomości jako źródło informacji o podstawowych typach i atrybutach nieruchomości obliczonych w sposób jednolity dla obszaru całego kraju przez Główny Urząd Statystyczny,
• wykładowcom akademickim oraz studentom jako narzędzie w procesie dydaktycznym w ramach przedmiotów poruszających kwestie źródeł informacji o nieruchomościach.

dr Łukasz Halik - Adiunkt w Zakładzie Kartografii i Geomatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członek Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych Województwa Wielkopolskiego, prowadzi szkolenia z zakresu praktycznego wykorzystania geomatyki i systemów informacji przestrzennej w pracy rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami. Naukowo zajmuje się badaniem zastosowania geomatyki w gospodarce nieruchomościami oraz wizualizacjami typu rozszerzona i wirtualna rzeczywistość.