Zaloguj się
Joanna odziedziczyła po cioci dom na wsi. Początkowo był zrujnowany, ale z Pawłem postanowili go wspólnie wyremontować i zamieszkać w nim razem na stałe. Włożyli w to lata pracy i wszystkie oszczędności. Gdy ich związek się rozpadł, Paweł został z niczym – nie był właścicielem, nie miał udziałów, a faktury na remont gdzieś przepadły.
***
To jedna z wielu historii, z którymi jako radca prawny mam do czynienia codziennie.
Zagadnienia dotyczące podziału majątku w formie nieruchomości opisuję w cyklu artykułów „Nieruchomości w małżeństwie”.
W czwartej części omawiam sytuację, kiedy małżeństwo wspólnie modernizuje dom należący do majątku osobistego jednego z nich. Sprawdź, kiedy i jak można dochodzić zwrotu nakładów na cudzą nieruchomość?
W jaki sposób drugi małżonek może domagać się zwrotu nakładów w przypadku rozwodu?
Nieruchomość odziedziczona przez jednego z małżonków wchodzi do jego majątku osobistego. Jeżeli remont finansowany był ze środków wspólnych małżonków, to Paweł będzie mógł domagać się rozliczeń z tego tytułu na etapie postępowania o podział majątku wspólnego, najczęściej już po rozwodzie. Tylko wyjątkowo sąd mógłby nakazać wcześniejszy zwrot nakładów, jeżeli wymagałoby tego dobro rodziny Pawła i Joanny.
Podstawę rozliczeń stanowi art. 45 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Dobra informacja jest taka, że w trakcie postępowania nakłady z majątku wspólnego na majątek odrębny Joanny sąd powinien uwzględnić z urzędu, czyli nawet bez formalnego wniosku ze strony Pawła.
Jakie nakłady podlegają rozliczeniu – tylko finansowe czy także praca własna?
Przede wszystkim warto wiedzieć, że małżonkowie mogą się umówić w zakresie rozliczeń nakładów. W tym celu mogą zawrzeć umowę o zwrot nakładów, może to być umowa samodzielna, ale również część intercyzy. W takim przypadku mają większą dowolność co do tego, co dokładnie będzie uznawane za nakład i w jaki sposób go rozliczą. Małżonkowie mogą również umówić się, że określony wydatek lub nakład zostanie w ogóle zwolniony od obowiązku zwrotu.
Generalnie przyjmuje się, że wzrost wartości majątku odrębnego dzięki usługom świadczonym osobiście przez małżonka stanowi nakład podlegający rozliczeniu na podstawie art. 45 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10.07.1976 r., sygn. akt III CRN 126/76). Następuje bowiem dzięki pracy współmałżonka wzrost wartości przedmiotu należącego do majątku osobistego jednego z małżonków, przy czym wzrost tej wartości określa się sumą wydatków zaoszczędzonych z jego majątku osobistego.
Czy istnieje termin przedawnienia roszczenia o zwrot nakładów?
Ponieważ rozliczeń nakładów dokonuje się dopiero przy podziale majątku wspólnego nie ulegają one przedawnieniu. Oznacza to, że rozliczenia te będą mogły mieć miejsce w postępowaniu o podział majątku wspólnego niezależnie od chwili dokonania nakładów.
Jak zabezpieczyć się formalnie, czy potrzebne są np. dokumentacja, rachunki, umowa między małżonkami?
Każdy z wymienionych dowodów będzie pożądany z punktu widzenia ochrony interesów małżonka. Przepisy nie przesądzają, który z dowodów ma mniejszą moc, a który większą. Zatem zarówno umowa, jak i dowody uiszczenia rachunków będą świadczyć o tym, jak sfinansowano remont. Dowodami mogą być również zeznania świadków.
Warto wiedzieć!💡 Czy po rozwodzie można odzyskać pieniądze włożone w dom odziedziczony przez małżonka? Tak – jeśli razem remontowaliście dom należący tylko do jednego z was, to przy podziale majątku można żądać zwrotu: 🔸nawet jeśli nie masz faktur – liczą się też przelewy, umowy, zeznania świadków, To sposób, by nie zostać z niczym – nawet jeśli dom formalnie nie był twój. |
Chcesz być na bieżąco?
Dołącz do newslettera
Niniejsze opracowanie ma jedynie charakter informacyjny. Jego treść nie stanowi porady prawnej, podatkowej, finansowej czy z zakresu obrotu nieruchomościami. W celu uzyskania profesjonalnego wsparcia, skonsultuj się ze specjalistą, który zaoferuje ekspercką poradę dopasowaną do twoich potrzeb i indywidualnej sytuacji: https://www.nieruchomosci-online.pl/agenci.html
Katarzyna Siwiec - Radca prawny i doradca podatkowy, właścicielka kancelarii prawnej, pełnomocnik procesowy przed sądami administracyjnymi, powszechnymi i sądem polubownym przy KIG w Warszawie. Autorka kilkudziesięciu publikacji z zakresu nieruchomości, w tym książek dotyczących najmu, przekształcenia spółek, współautorka książek z zakresu podatków, autorka e-booka „Sprawozdawczość ESG”. Ekspert w poradniach prawno-podatkowych Legalis księgowość kadry biznes i Legalis Administracja oraz PortalFK.pl
