Ład przestrzenny, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 45, 2006 r., poz. 319 s.2/39), to takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne.
Co to jest ład przestrzenny?
| Ład przestrzenny to harmonijne i funkcjonalne zagospodarowanie przestrzeni, które łączy potrzeby społeczne, gospodarcze, środowiskowe i estetyczne, zapewniając racjonalne wykorzystanie terenu oraz wysoką jakość życia mieszkańców. |
Ustawa, o której mowa wyżej, opisuje ład przestrzenny jako połączenie trzech elementów: cech przestrzeni, porządku i powiązań między różnymi obszarami. W praktyce oznacza to, że przestrzeń powinna być urządzona w sposób rozsądny i funkcjonalny, a jej układ ma być czytelny i dobrze dopasowany do otoczenia. Ważne jest też, żeby była użyteczna i działała sprawnie w skali kraju, regionu i gminy, a także w zależności od funkcji danego obszaru.
Ład przestrzenny, na równi ze zrównoważonym rozwojem, stanowi podstawy polityki przestrzennej jednostek samorządu terytorialnego (JST) oraz organów administracji rządowej. Za nadzór nad prawidłowym kształtowaniem ładu przestrzennego odpowiada minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Dokonuje on analiz i przeglądu zasad stanowiących procedury zarządzania ładem przestrzennym, które zostały szczegółowo opisane w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.
Jako cel polityki przestrzennej ład przestrzenny powinien uwzględniać to, jak ludzie postrzegają otoczenie: zarówno przyrodę, jak i elementy stworzone przez człowieka. Ponieważ dotyczy wszystkich, należy traktować go jako dobro wspólne. W zagospodarowaniu przestrzennym ład przestrzenny oznacza przede wszystkim harmonię i uporządkowanie pomiędzy elementami składowymi przestrzeni i funkcjami struktury przestrzennej. Dzięki nim można ocenić jakość zmian zagospodarowania w odniesieniu do sprawności procesów społeczno-gospodarczych, a także jakość życia.
Kryteria ładu przestrzennego
Ład przestrzenny powinien się charakteryzować następującymi kryteriami:
- logiką przestrzenną: elementy zagospodarowania przestrzennego powinny być rozmieszczone w sposób funkcjonalny, z uwzględnieniem wzajemnych relacji i powiązań;
- optymalizacją przepływów i przemieszczeń ludności;
- czytelnością form zagospodarowania przestrzennego i zabudowy, rozumianą jako dostosowanie odpowiedniej formy budynku z funkcją, jaką pełni on w przestrzeni społecznej (np. szkoła, bank czy urząd);
- zachowaniem walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz zagospodarowaniem umożliwiającym utrzymanie równowagi ekologicznej (tereny biologicznie czynne, zieleń miejska).
Brak ładu przestrzennego w sposób istotny obniża jakość życia mieszkańców. Osłabia konkurencyjność danego województwa, regionu czy gminy, a także wpływa negatywnie na chęć podejmowania nowych inwestycji przez potencjalnych inwestorów.
Dowiedz się więcej:
-
Czym jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu?
-
Czym jest zasada dobrego sąsiedztwa?
-
Czym jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?
-
Ile nas kosztują skutki chaosu przestrzennego?
