Przeglądając ogłoszenia o sprzedaży nieruchomości, możemy natknąć się na oferty dotyczące zarówno rynku wtórnego, jak i pierwotnego. Oferty sprzedaży z tej drugiej kategorii bywają wystawiane nie tylko bezpośrednio przez działy handlowe deweloperów. Są one także publikowane przez osoby fizyczne (lub firmy), które już podpisały umowę deweloperską dotyczącą konkretnej nieruchomości, ale nie podpisały jeszcze z deweloperem ostatecznej umowy przeniesienia własności.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest cesja praw z umowy deweloperskiej?

• Jak wygląda proces sprzedaży cesji?

• Jak wygląda proces kredytowania zakupu cesji?

• Jakie są zalety kupna cesji?

• Jakie są wady kupna cesji?

Cesja praw z umowy deweloperskiej

Kiedy podpisujemy z deweloperem umowę deweloperską, to przysługują nam pewne prawa i roszczenia z niej wynikające. Głównym prawem nabywcy, a zobowiązaniem dewelopera, jest podpisanie – po oddaniu nieruchomości do użytkowania – aktu notarialnego przenoszącego własność tej nieruchomości na klienta.

Te prawa i obowiązki z umowy deweloperskiej podlegają obrotowi gospodarczemu. Deweloper może zastrzec sobie w umowie deweloperskiej brak zgody na cesję praw i roszczeń z tej umowy, jeżeli jednak deweloper nie zgłasza sprzeciwu – można je wystawić na sprzedaż.

Mamy wtedy do czynienia z transakcją kupna-sprzedaży tzw. cesji (nazywanej także ekspektatywą) praw i roszczeń z umowy deweloperskiej. Pamiętajmy, że nie jest to zakup nieruchomości, a jedynie transakcja, która doprowadzi nas do zakupu nieruchomości bezpośrednio od dewelopera, kiedy wstąpimy w prawa z umowy deweloperskiej po ich kupnie od sprzedającego.

Taki cel kredytowania dopuszczany jest przez niektóre banki w Polsce i można go sfinansować kredytem hipotecznym. W procesie kupna-sprzedaży poza sprzedającym i kupującym będzie występował także deweloper jako podmiot zgadzający się na cesję ze swojej umowy. Będzie to tzw. umowa trójstronna sprzedający-deweloper-kupujący.

Jak będzie wyglądał sam proces kupna-sprzedaży i uzyskania kredytu hipotecznego?

W pierwszej kolejności należy ustalić szczegóły transakcji:

• wysokość odstępnego,
• wysokość zadatku,
• czy na odstępne podpisywana jest osobna umowa,
• terminy,
• w jakiej wysokości zbywca wpłacił środki deweloperowi,
• czy zbywca brał kredyt hipoteczny na tę nieruchomość,
• czy deweloper podpisywał już tzw. cesję dla banku z tej konkretnej umowy deweloperskiej,
• czy deweloper zgadza się na umowę cesji (ekspektatywy),
• kto pokrywa koszty zgody dewelopera na transakcję.

Następnie, należy podpisać umowę przedwstępną sprzedaży praw i obowiązków z umowy deweloperskiej. Może mieć ona formę cywilno-prawną lub notarialną. Jeśli będzie to umowa w formie aktu notarialnego, to może pojawić się już tutaj wymóg uczestniczenia w akcie notarialnym także pełnomocnika spółki deweloperskiej. Zarówno za wyrażenie zgody na tę transakcję, jak i za obecność pracownika dewelopera podczas podpisywania aktu notarialnego deweloper może zażyczyć sobie dodatkowego wynagrodzenia. Umowa w formie aktu notarialnego jest jednak bezpieczniejsza.

Po podpisaniu tej umowy, skompletowaniu dokumentów finansowych klienta i dokumentów nieruchomości wniosek o kredyt wysyłany jest do decyzji bankowej. Po pozytywnej decyzji kredytowej należy podpisać właściwą umowę trójstronną sprzedaży praw i obowiązków z umowy deweloperskiej pomiędzy sprzedającym, kupującym i deweloperem. Pamiętajmy, że w tym momencie kupujący poniesie koszt podatku PCC w wysokości 1% od rynkowej wartości przedmiotu sprzedaży. Przyjętą praktyką jest, że wartość ta jest równa kwocie transakcji wpisanej do aktu notarialnego.

Dla przykładu, jeśli kupujemy cesję od osoby, która deweloperowi zapłaciła za mieszkanie 300 000 złotych i płacimy jej 50 000 złotych odstępnego, to kwotą transakcji wpisaną do aktu notarialnego będzie 350 000 złotych. I od tej kwoty, za pośrednictwem notariusza, zapłacimy 3 500 złotych podatku PCC.

Po wstąpieniu w prawa i obowiązki wynikające z umowy deweloperskiej będzie nas czekała jeszcze jedna umowa w formie aktu notarialnego. Będzie to już ostateczna umowa przeniesienia własności pomiędzy nami, jako nowymi „właścicielami” nieruchomości, a deweloperem.

Plusy i minusy kupna cesji

• Jakie są plusy kupna cesji?

Bez wątpienia to przede wszystkim dużo krótszy czas do oddania nieruchomości do użytkowania. Nie raz zdarza się, że można w ten sposób nabyć nieruchomość już oddaną do użytkowania i wprowadzić się do niej w ciągu 2-3 miesięcy, nie czekając roku lub dwóch lat na wybudowanie mieszkania przez dewelopera. Plusem jest także fakt, że ostatecznie nabywamy nieruchomość na rynku pierwotnym. Nie płacimy więc 2% podatku PCC od zakupu nieruchomości. Mamy też inne korzyści, np. możliwość indywidualnej aranżacji wnętrza.

• A minusy?

Tutaj z kolei należy wskazać skomplikowany proces kupna-sprzedaży wymagający dużego zaufania pomiędzy sprzedającym a kupującym. Dodatkowo, koszty samej transakcji w stosunku do prostego zakupu z rynku pierwotnego (nie mylić z ceną nieruchomości, która może być niższa niż to, co deweloper w danym momencie proponuje dla mieszkań w tej samej inwestycji) są większe. Minusem jest także to, że tylko niektóre banki w Polsce dopuszczają jako cel kredytowania zakup cesji (ekspektatywy), co w pewnym stopniu zawęża możliwość wyboru, ale go nie uniemożliwia.

***

Przemysław Orlik - Ekspert ds. kredytów hipotecznych związany z Grupą ANG. Hipoteką zajmuje się od 2003 roku, od początku rozwinięcia się w Polsce nowoczesnego rynku kredytów hipotecznych. Pracował w największych polskich spółkach doradztwa finansowego i bankach. Obecnie prowadzi w Warszawie Kancelarię Kredytową Clanga Finance. *** Grupa ANG powstała po to, by służyć ludziom. Pomagać im zrozumieć zawiłości zawarte w umowach z instytucjami finansowymi, pomagać dobrać usługi, których klienci naprawdę potrzebują i na które ich stać. W tym trudnym czasie kontynuuje swoją misję przez dzielenie się wiedzą dotyczącą świata finansów w czasie epidemii.