Darowizna to nieodpłatne przysporzenie obdarowanemu korzyści, gdy darczyńca dokonuje świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Odbywa się to na podstawie umowy darowizny.

Co to jest umowa darowizny?

Umowa darowizny określa rodzaj i zasady przekazania wspomnianego świadczenia, a także to, kim są strony – obdarowany i darczyńca. W prawie polskim umowa darowizny powinna być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Jednak jeśli świadczenie zostało wykonane, umowa w innej formie jest również ważna. Wyjątkiem są sytuacje, gdy sam przedmiot darowizny wymaga zachowania formy aktu notarialnego.

Darczyńcą i obdarowanym może być każdy – zarówno osoba fizyczna, jak i prawna, a także kilka osób jednocześnie. Z kolei przedmiotem darowizny mogą być wszelkie prawa majątkowe i niemające wartości majątkowej (wystarczy, że mają wartość dla obdarowanego). Nie może to być jednak zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia, gdy wynika ono z innej umowy uregulowanej przepisami kodeksu cywilnego.

Warunkiem dojścia do skutku stosunku darowizny jest porozumienie między darczyńcą a obdarowanym, że świadczenie będzie nieodpłatne. Jeśli świadczeniodawca pobiera opłatę, mamy do czynienia z umową sprzedaży.

Prawa i obowiązki darczyńcy i obdarowanego

Darczyńca ma możliwość odwołania darowizny jeszcze nie wykonanej, jeśli po zawarciu umowy jego stan majątkowy pogorszył się do tego stopnia, że wykonanie świadczenia spowodowałoby uszczerbek dla utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom lub dla możliwości wypełniania ustawowych obowiązków alimentacyjnych.

Darczyńca ma prawo odwołać darowiznę, gdy obdarowany okaże mu rażącą niewdzięczność. Odwołanie darowizny musi być wyrażone na piśmie. Odwołanie nie może być wykonane, jeśli darczyńca przebaczył obdarowanemu.

Darczyńca ma obowiązek naprawić szkody wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jeśli były one spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Jeśli darowana rzecz ma wadę, a darczyńca o tym wiedział i nie zawiadomił obdarowanego, musi również naprawić szkody z tego wynikłe.

Jeśli darczyńca popadnie w niedostatek po wykonaniu umowy, obdarowany ma obowiązek, w ramach wzbogacenia wynikającego z darowizny, dostarczać mu środków do życia. Może się zwolnić z tego obowiązku zwracając wartość darowizny.

Darczyńca ma prawo zobowiązać obdarowanego do określonego działania lub zaniechania – jest to tzw. polecenie. Może np. zaznaczyć w umowie darowizny, że darowane pieniądze mają być przeznaczone przez obdarowanego na określony cel. Wypełnienia polecenia mają prawo żądać także spadkobiercy darczyńcy oraz organy administracji państwowej, jeśli polecenie miało na celu interes społeczny.

Obdarowany ma prawo odmówić wykonania polecenia, jeśli nastąpiła istotna zmiana stosunków między obdarowanym a darczyńca lub inną osobą, na rzecz której polecenie ma być wykonane. Może również zwolnić się z obowiązku wykonania polecenia zwracając przedmiot darowizny.

Zespół Nieruchomosci-online.pl - Nieruchomosci-online.pl to portal z największą liczbą ogłoszeń nieruchomości w Polsce. Udostępnia poszukującym około 300 tys. ofert od biur nieruchomości, deweloperów i osób prywatnych. Odwiedzany jest przez ponad 4 mln użytkowników miesięcznie.