Nieruchomosci-online.pl - Tu zaczyna się dom tu zaczyna się dom

  • Blog
  • Kupno
  • Miejsce zamieszkania a jakość powietrza - co warto wiedzieć?

Miejsce zamieszkania a jakość powietrza - co warto wiedzieć?

Magdalena Mróz-Jurgielewicz
Komentarze

Sezon jesienno-zimowy jak co roku obnaża wstydliwy dla naszego kraju problem, mianowicie fatalną jakość powietrza. W tym roku prawdopodobnie będzie on o wiele poważniejszy, biorąc pod uwagę wojnę za naszą granicą, a tym samym utrudniony dostęp do różnego rodzaju paliw i znaczny wzrost ceny tych bardziej ekologicznych.

Z tego artykułu dowiesz się:

 

Do łask wraca więc węgiel, a czasem do pieca trafiają zupełnie inne „paliwa”, pozyskane w wyniku sortowania odpadów na te „do spalenia” i „pozostałe”. Problem widać szczególnie w mniejszych miejscowościach, gdzie kontrole zdarzają się rzadko, wobec tego panuje w tej kwestii zupełna samowolka. Czasem jednak nie jest to efektem złej woli, ale trudnej sytuacji życiowej. Niektórych po prostu nie stać na zakup opału w aktualnych, horrendalnych cenach, a jeśli ktoś nie zabezpieczył się na zimę z odpowiednim wyprzedzeniem, w tej chwili może mieć problem z zakupem drewna czy węgla. Kolejki są długie, a surowca brakuje.

Polska od lat plasuje się w niechlubnej czołówce krajów z najgorszą jakością powietrza, a Wrocław wymieniany jest w różnorakich rankingach miast najbardziej zanieczyszczonych na świecie. Z drugiej strony znajdujemy się w ogonie Europy jeśli chodzi o produkcję energii ze źródeł odnawialnych. Mimo, iż samorządy od lat walczą o poprawę jakości powietrza, dofinansowując między innymi wymiany pieców z tradycyjnych „kopciuchów” na te bardziej ekologiczne, to cały czas to właśnie węgiel stanowi jedno z głównych paliw, jakim ogrzewane są polskie domy. Ci, którzy do niedawna jeszcze zastanawiali się nad wymianą, mogli już zmienić zdanie, porównując koszty eksploatacji pieców ekologicznych i tych opalanych na drewno i węgiel. Wojna w Ukrainie spowodowała, że te pierwsze wzrosły diametralnie, co wytrąciło samorządom jeden z głównych argumentów przemawiających na rzecz takiej wymiany. Miało być ekologicznie i oszczędnie, będzie drogo, a kwestie ekologiczne w obliczu niemożności ogrzania domu zimą zeszły na dalszy plan.

Jednak na zanieczyszczenie powietrza wpływ ma nie tylko dym, ale także spaliny samochodowe czy powstałe w wyniku ruchu lotniczego. Jesienno-zimowa aura, szczególnie w bezwietrzny dzień, sprzyja ich utrzymywaniu się przy powierzchni gruntu, przez co w tym czasie jesteśmy dużo bardziej narażeni na ich negatywne oddziaływanie.

Typy zanieczyszczeń powietrza i ich źródła

Zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu mają różne źródła, które można podzielić według kilku kryteriów.

Rodzaje podziałów typów zanieczyszczeń powietrza:

  • ze względu na pochodzenie,
  • ze względu na sposób rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń,
  • ze względu na postać, w jakiej przedostały się do atmosfery.

Dzieląc je ze względu na pochodzenie możemy wyróżnić zanieczyszczenia naturalne i pochodzenia antropogenicznego, czyli powstałe w wyniku działalności człowieka.

Zanieczyszczenia powietrza pochodzenia naturalnego:

  • wybuchów wulkanów,
  • parowania bagien,
  • pożarów lasów,
  • gejzerów,
  • gleb i skał ulegających erozji,
  • wyładowań atmosferycznych,
  • bakterii i innych organizmów,
  • roślin i grzybów.

Zanieczyszczenia powietrza wynikające z działalności człowieka:

  • energetyczne – związane z procesem wydobywania surowców naturalnych (kopalnie, szyby wiertnicze) i spalania paliw,
  • przemysłowe – których źródłem jest przemysł ciężki (hutnictwo, przemysł chemii organicznej, przeróbka ropy naftowej), metalurgiczny, spożywczy, farmaceutyczny, związany z produkcją i stosowaniem rozpuszczalników,
  • komunikacyjne – transport lądowy (samochodowy, kolejowy), powietrzny i wodny,
  • komunalne – pochodzące z pieców w gospodarstwach domowych, kotłowni lokalnych, związane z gromadzeniem i utylizacją odpadów i ścieków (wysypiska, oczyszczalnie).

Można też przyjąć podział zanieczyszczeń ze względu na sposób ich rozprzestrzeniania się.

Rodzaje zanieczyszczeń powietrza według kryterium rozprzestrzeniania się:

  • punktowe (komin),
  • liniowe (szlak komunikacyjny),
  • powierzchniowe (otwarty zbiorników z szambem).

Dodatkowo dzielimy je na pierwotne i wtórne ze względu na postać, w jakiej dostały się do atmosfery. Pierwsze to zanieczyszczenia występujące w powietrzu w takiej postaci, w jakiej zostały uwolnione do atmosfery. Drugie natomiast są produktami przemian fizycznych i reakcji chemicznych, jakie zachodzą między składnikami atmosfery i zanieczyszczeniem. Wyniki tych reakcji bywają bardziej szkodliwe od zanieczyszczeń pierwotnych. Katalizatorem dla nich jest ciepło, czyli Słońce.

Jak sprawdzić jakość powietrza?

Czasem do sprawdzenia jakości powietrza wystarczy wyjście z domu. Kiedy w powietrzu czuć zapach dymu czy spalin nie ma wątpliwości, że mamy do czynienia ze smogiem. Jednak nie trzeba nadwyrężać własnego zdrowia, aby sprawdzić, czy normy jakości powietrza zostały w danym miejscu przekroczone. Służą do tego rozmaite aplikacje pogodowe lub strona internetowa https://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current.

Normy jakości powietrza

Prowadzenie pomiarów jakości powietrza oraz jej normy określone są przez przepisy. Daje to obraz o sytuacji i poziomie zanieczyszczeń w różnych regionach kraju i w poszczególnych miastach.

W Polsce obowiązują różne okresy uśredniania wyników pomiarowych.

Okresy uśredniania wyników pomiarowych jakości powietrza w Polsce:

  • norma średniodobowa (24-godzinna) to wyniki pomiarów zarejestrowane na stacji pomiarowej co godzinę w ciągu doby i uśrednione do jednej wartości 24-godzinnej lub zarejestrowane tylko raz w ciągu doby;
  • norma średnioroczna – wyniki pomiarów zarejestrowane w ciągu roku kalendarzowego na stacji pomiarowej, uśrednione do jednej wartości rocznej;
  • dopuszczalna częstość przekraczania – w przypadku norm jedno- lub 24-godzinnych, dla których dopuszcza się wystąpienie określonej liczby dni z przekroczeniami (np. w przypadku pyłu PM10 poziom przekroczenia stężenia dobowego to 50 µg/m3, natomiast musi ono wystąpić przynajmniej 36 razy w roku aby sklasyfikować je jako przekroczenie standardu jakości powietrza).

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 8 października 2019 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2019 r. poz. 1931) poziomy informowania i alarmowania społeczeństwa o zanieczyszczeniach poszczególnymi pyłami przedstawiają się następująco:


Natomiast zakresy stężeń służące do określenia wartości indeksu jakości powietrza określono jak niżej:


Znaczenie poszczególnych norm jakości powietrza:

Kategoria Informacje zdrowotne
Bardzo dobry Jakość powietrza jest bardzo dobra, zanieczyszczenie powietrza nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, warunki bardzo sprzyjające do wszelkich aktywności na wolnym powietrzu, bez ograniczeń.
Dobry Jakość powietrza jest zadowalająca, zanieczyszczenie powietrza powoduje brak lub niskie ryzyko zagrożenia dla zdrowia. Można przebywać na wolnym powietrzu i wykonywać dowolną aktywność, bez ograniczeń.
Umiarkowany Jakość powietrza jest akceptowalna. Zanieczyszczenie powietrza może stanowić zagrożenie dla zdrowia w szczególnych przypadkach (dla osób chorych, osób starszych, kobiet w ciąży oraz małych dzieci). Warunki umiarkowane do aktywności na wolnym powietrzu.
Dostateczny Jakość powietrza jest dostateczna, zanieczyszczenie powietrza stanowi zagrożenie dla zdrowia (szczególnie dla osób chorych, starszych, kobiet w ciąży oraz małych dzieci) oraz może mieć negatywne skutki zdrowotne. Należy rozważyć ograniczenie (skrócenie lub rozłożenie w czasie) aktywności na wolnym powietrzu, szczególnie jeśli ta aktywność wymaga długotrwałego lub wzmożonego wysiłku fizycznego.
Zły Jakość powietrza jest zła, osoby chore, starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci powinny unikać przebywania na wolnym powietrzu. Pozostała populacja powinna ograniczyć do minimum wszelką aktywność fizyczną na wolnym powietrzu - szczególnie wymagającą długotrwałego lub wzmożonego wysiłku fizycznego.
Bardzo zły Jakość powietrza jest bardzo zła i ma negatywny wpływ na zdrowie. Osoby chore, starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci powinny bezwzględnie unikać przebywania na wolnym powietrzu. Pozostała populacja powinna ograniczyć przebywanie na wolnym powietrzu do niezbędnego minimum. Wszelkie aktywności fizyczne na zewnątrz są odradzane. Długotrwała ekspozycja na działanie substancji znajdujących się w powietrzu zwiększa ryzyko wystąpienia zmian m.in. w układzie oddechowym, naczyniowo-sercowym oraz odpornościowym.
Brak indeksu „Brak Indeksu” odpowiada sytuacji, gdy na danej stacji pomiarowej nie są aktualnie prowadzone pomiary pyłu zawieszonego lub ozonu, a jeden z nich jest w danej chwili decydującym zanieczyszczeniem powietrza w województwie. Indeks Jakości Powietrza nie jest wtedy wyznaczany, a kolor punktów na mapie bieżących danych pomiarowych zmienia się na szary. Stacja pomimo braku określonego Indeksu jest nadal widoczna i jest możliwość sprawdzenia wszystkich pozostałych wyników pomiarów

Wpływ zanieczyszczeń na zdrowie

W 2018 roku Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła raport dotyczący jakości powietrza, w którym można było przeczytać, że Światowa Organizacja Zdrowia i Europejska Agencja Środowiska szacują liczbę śmiertelnych ofiar zanieczyszczeń powietrza w Polsce na ponad 40 tysięcy rocznie. Z raportu dowiadujemy się również, że w dużych miastach na liczbę przedwczesnych zgonów wpływają zanieczyszczenia pochodzące zarówno z pieców komunalnych, jak i te generowane przez ruch samochodowy i lotniczy. Najwyższe wskaźniki zanieczyszczenia dotyczyły między innymi skażenia pyłami zawieszonymi, węglowodorami, tlenkiem azotu i węglem. W skład pyłów zawieszonych wchodzi sadza atmosferyczna, która dostaje się do powietrza w wyniku niecałkowitego spalania paliwa w silnikach. Związki w nich zawarte długo utrzymują się w powietrzu i są łatwo wchłaniane. W ten sposób do organizmu dostają się więc metale ciężkie, takie jak ołów, siarka czy azot. Pyły, a wraz z nimi drobne cząsteczki chemiczne, dostają się do płuc i krwiobiegu, skąd trafiają do pozostałych organów, przyczyniając się do powstawania poważnych i ciężkich chorób, w tym nowotworów. Ponadto długotrwała ekspozycja na zanieczyszczone powietrze może wywołać szereg innych zaburzeń, takich jak astma, przewlekłe choroby płuc, stany zapalne dróg oddechowych, choroby układu krążeniowego i nerwowego.

Dbanie o jakość powietrza w domu

Mieszkanie w okolicy, w której powietrze jest mocno zanieczyszczone wymaga większej dbałości o jakość powietrza w domu. Aby było ono jak najlepsze należy unikać otwierania okien w czasie, kiedy poziom zanieczyszczeń jest najwyższy, np. zimą będzie to szczególnie bezwietrzny wieczór. Mieszkania i domy należy wietrzyć, ale tylko kiedy jakość powietrza na zewnątrz jest dobra, np. rano. Dobrze zaopatrzyć się w rośliny, które oczyszczają powietrze. Dodatkowo trzeba zadbać o szczelność okien, aby smog nie dostawał się do środka bez naszej kontroli. Ważna jest również odpowiednia wentylacja. Warto rozważyć zakup oczyszczacza powietrza, który może mieć ponadto funkcję badania poziomu wilgotności i nawilżania powietrza. Pozwoli to na utrzymanie optymalnych dla zdrowia parametrów.

Jak ograniczyć swój wpływ na zanieczyszczanie?

Pamiętajmy, że sami również mamy wpływ na poziom zanieczyszczenia powietrza, a żeby to ograniczyć potrzebny jest wspólny wysiłek. Oto kilka prostych rad, które można zastosować w codziennym życiu, aby mieć realny wpływ na poprawę jakości powietrza.

Sposoby na ograniczenie negatywnego wpływu na jakość powietrza:

  • w miarę możliwości ogrzewaj dom paliwem ekologicznym,
  • korzystaj z odnawialnych źródeł energii,
  • samochód zostaw w garażu na rzecz komunikacji miejskiej, a jeśli to możliwe – roweru,
  • naucz się żyć w duchu „zero waste” co oznacza taką organizację, aby marnować jak najmniej – zarówno pożywienia, jak i surowców, zrezygnować z rzeczy jednorazowych na rzecz tych wielorazowego użytku,
  • ogranicz konsumpcjonizm – obecnie kupujemy o wiele więcej niż potrzebujemy i dotyczy to każdej dziedziny życia, wpływa to na rozrastający się przemysł, który produkuje olbrzymie ilości zanieczyszczeń generowanych do atmosfery i środowiska.

Warto wspomnieć, że zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej nowo powstające budynki muszą spełniać coraz bardziej restrykcyjne normy w zakresie emisyjności i samowystarczalności. Przepisy nakładają na inwestora konieczność stosowania materiałów o określonych parametrach i technologii, które powodują, że domy będą potrzebowały mniej energii, będą w dużym stopniu ekologiczne, ekonomiczne i będą produkowały coraz mniej zanieczyszczeń. Coraz mniej ponieważ normy i wymagania będą zmieniały się jeszcze przez kilka lat, co wynika wprost z unijnych dyrektyw. Docelowo domy jednorodzinne mają być samowystarczalne i neutralne dla środowiska z punktu widzenia eksploatacji.

Źródła:
https://www.atmoterm.pl/jak-prawidlowo-odczytywac-wyniki-stezen-pylu-pm10-pm25/
https://powietrze.gios.gov.pl/pjp/content/health_informations/

 

Dowiedz się więcej:

 


Niniejsze opracowanie ma jedynie charakter informacyjny. Jego treść nie stanowi porady prawnej, podatkowej, finansowej czy z zakresu obrotu nieruchomościami. W celu uzyskania profesjonalnego wsparcia, skonsultuj się ze specjalistą: https://www.nieruchomosci-online.pl/agenci.html

Magdalena Mróz-Jurgielewicz

Magdalena Mróz-Jurgielewicz - Specjalistka z zakresu prawa (ukończone studia na kierunku prawo i administracja, doświadczenie zawodowe w kancelarii radców prawnych). Swoją wiedzę wykorzystuje w pracy w Zespole Windykacji Procesowej jednego z największych banków, gdzie zajmuje się zagadnieniami z zakresu prawa i postępowania cywilnego. Interesuje się rynkiem nieruchomości i kwestiami związanymi z szeroko pojętym prawem nieruchomości.

Zobacz także