We własnej wędzarni możemy przyrządzić mięsa, wędliny, ryby lub sery. Asortyment jest szeroki i skorzystają na nim również wegetarianie czy weganie. Za pomocą dymu da się wzbogacić smak tofu, warzyw, orzechów i niektórych owoców. Od rodzaju konstrukcji wędzarniczej zależą jej możliwości. Przydomowe wędzarnie znakomicie wpisują się w zdrowy styl życia. Pozwalają na samodzielne przetwarzanie i konserwowanie żywności, dzięki czemu mamy pewność, że jest ona naturalna i jednocześnie trwała. Domowe wędliny i sery są pozbawione chemicznych ulepszaczy i pozwalają nam wrócić do tradycyjnych smaków, które docenia się coraz bardziej. Istnieją różne rodzaje wędzenia i przeznaczonych do tego pomieszczeń. Wędzarnię możemy zbudować sami lub kupić gotowe urządzenie. Jej konstrukcja może być murowana lub przenośna. Na rynku istnieją nawet kompaktowe systemy do wędzenia, które po wszystkim możemy łatwo wyczyścić, złożyć i schować na przykład do garażu. Wiedza o dostępnych opcjach jest kluczowa dla sukcesu naszej przygody z dymem.

Dowiedz się więcej:

• Wędzenie przy domu w świetle przepisów

• Co warto wiedzieć o wędzarniach?

• Rodzaje wędzarni - lekkie przenośne systemy

• Wędzarnie elektryczne

• Murowane i drewniane pomieszczenia do wędzenia

• Wędzarnie - ważne zasady samodzielnych realizacji

Wędzenie przy domu w świetle przepisów

Jeśli myślimy o postawieniu na swojej posesji przenośnej wędzarni ogrodowej, nie potrzebujemy na to żadnych zezwoleń. Teoretycznie możemy ustawić ją wszędzie, ale miejsce na nawet małą komorę wędzarniczą warto przemyśleć. Problemem może być dym, dlatego taka konstrukcja nie powinna znajdować się zbyt blisko okien. Planując przygotowanie wędzonek, należy również pomyśleć o sąsiadach. Dym nie powinien też zbyt łatwo przedostawać się na sąsiednie posesje lub rozprzestrzeniać się na naszym podwórku. Jest to kwestia nie tylko komfortu, ale i bezpieczeństwa. Gęsty dym może ograniczać widoczność na przykład na drodze dojazdowej, a taka sytuacja stwarza zagrożenie w ruchu drogowym i tym samym jest wykroczeniem.

Doświadczeni właściciele wędzarni wiedzą, że najlepiej postawić ją w rogu ogrodu, ze świadomością, że w naszym kraju wiatr wieje przeważnie od zachodu. Wyznaczając miejsce, pamiętajmy, aby nie znalazła się zbyt daleko kuchni. Gotowe produkty wygodniej będzie przenosić, jeśli dystans nie będzie duży. Planując ogród, wędzarnię można osłonić płotem lub wysokimi krzewami. Należy jednak pamiętać, że nawet mały system wędzarniczy musi znajdować się w odległości co najmniej 10 metrów od budynków. Nigdy nie umieszczajmy go też w bliskim sąsiedztwie traw czy drzew.

Nieco inaczej wyglądają formalności, jeśli nasza wędzarnia ma być choćby niewielkim budynkiem. Na postawienie małej zabudowy lub altany na własnej posesji nie potrzebujemy zezwolenia. Jednak mamy obowiązek powiadomić o tym przedsięwzięciu powiatowy wydział architektury i budownictwa lub gminny inspektorat. Co ważne do wniosku musimy dodać akt własności parceli. Dopiero 30 dni po złożeniu dokumentu i przy braku sprzeciwu ze strony władz możemy zacząć budować murowaną wędzarnię. Uzyskanie zgody nie sprawia zwykle większego kłopotu. Na decyzję wpływa głównie lokalizacja budynku. Warto pamiętać, że za przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa dotyczących tego typu obiektów odpowiadają ich właściciele.

Co warto wiedzieć o wędzarniach?

Od prostej metalowej beczki lub skrzyni z kominem po profesjonalne wędzarnie z dodatkowymi funkcjami, jak na przykład piec chlebowy. Pomieszczenia do przetwarzania żywności za pomocą dymu mogą się od siebie bardzo różnić. Wędzarnie dzielimy ze względu na wielkość, typ konstrukcji czy materiały, z jakich powstają. Na proces wędzenia i jego długość wpływa też temperatura w pomieszczeniu lub komorze wędzarniczej. Koneserzy doskonale zdają sobie sprawę, jak ważne są źródło ciepła i rodzaj opału, jeśli w naszej wędzarni jest otwarte palenisko. Osoby, które dopiero rozpoczynają swoją drogę z wędzeniem, mogą poczuć się nieco zagubione. Ostateczny wybór powinien jednak zależeć od naszych potrzeb i możliwości, jakie daje przestrzeń przy domu.

Dym zmienia kolor, smak i zapach żywności. Przydomowa wędzarnia daje szansę na powrót do starych receptur i rozsmakowanie się we własnoręcznie przygotowanych specjałach. Wybierając konkretną konstrukcję, pamiętajmy, by umiejętnie wkomponować ją w krajobraz naszego ogrodu. Jeśli przy domu nie ma miejsca na bezpiecznie usytuowaną murowaną wędzarnie, warto postawić na te kompaktowe. Tego typu urządzenie możemy wykonać samodzielnie lub kupić w sklepie z artykułami ogrodniczymi. Oferta przenośnych systemów jest szeroka i zawiera zarówno małe składane wędzarnie, jak i duże piece ogrodowe, w których możemy i wędzić, i piec.

Rodzaje wędzarni - lekkie przenośne systemy

Małe, przenośne konstrukcje dostępne w sklepach wykonane są zwykle z grubej blachy stalowej lub stali nierdzewnej i dodatkowo zabezpieczone przed wysoką temperaturą. Wędzarnie tego typu są poręczne, ale ich komora wędzarnicza jest niewielka. Większość z nich posiada bezpieczne uchwyty i jest wyposażona w niezbędne akcesoria. Znajdziemy wśród nich pręty i haki do zawieszania produktów i termometr, który często wbudowany jest w pokrywę.

W kompaktowych wędzarniach zwykle wykorzystuje się żywy ogień. Palenisko może być niezależne lub zintegrowane z całością. Od jakości wykonania i modelu wędzarni zależy nasz wpływ na warunki w komorze. Niektóre metalowe wędzarnie mają podwójne ściany boczne. Dzięki temu łatwiej o równomierny rozkład temperatury. Regulowane wyloty powietrza pozwalają kontrolować ilość dymu. Sporo mobilnych systemów wędzarniczych zapewnia też możliwość regulowania dopływu powietrza do paleniska. Wszystko to pomaga zachować wysoką jakość i daje możliwość konserwacji produktów zarówno na zimno, jak i na gorąco. Jako opał w tego typu wędzarniach stosuje się zrębki wędzarnicze. Jest to pozbawiony chemicznych dodatków materiał z różnych gatunków drzew, m.in. buku, dębu czy drzew owocowych. Gotowe pakiety zrębków można kupić w sklepach budowlanych lub ogrodniczych.

Wędzarnie elektryczne

To najpopularniejszy typ systemu wędzarniczego spotykany w przydomowych ogrodach. Jest bezpieczny i funkcjonalny oraz zapewnia powtarzalne warunki wędzenia. Jest to szczególnie cenne dla osób niedoświadczonych. Grzałka elektryczna wraz z fachową izolacją komory ułatwia utrzymanie stałej i optymalnej temperatury. Urządzenia elektryczne do wędzenia dostępne w sklepach mają wbudowany termostat zapewniający regulację temperatury w zakresie od 40 do 210 stopni. Wędzarnia elektryczna automatycznie utrzymuje potrzebną temperaturę i wyłącza grzałkę, gdy nie jest już potrzebna.

Moc źródła ciepła w wędzarni elektrycznej jest oczywiście zależna od wielkości komory. Jeśli jest ona niewielka, czyli mieści na raz mniej niż 10 kg produktów, wystarczy grzałka o mocy około 500 W. Im większe są nasze potrzeby, tym bardziej obszerna powinna być wędzarnia. Jednak dokonując ostatecznych wyborów, warto też brać pod uwagę koszty związane z poborem prądu. Standardowy cykl wędzenia trwa 9 godzin, przy dzisiejszych cenach energii wydatek z tym związany będzie odczuwalny.

Warto wiedzieć, że wędzarnie elektryczne dostępne są na rynku w różnych wersjach. Niektóre dają możliwość wędzenia “na prąd” oraz bardziej tradycyjnie przy pomocy zrębków. Jest to ekonomiczne rozwiązanie i przyczynia się do redukcji kosztów. Rozbudowane wędzarnie elektryczne wyposażone są w generator pary, który przyspiesza wędzenie i sprawia że mięsa są bardziej kruche. Atutem, który warto podkreślić, jest tu pełna kontrola nad wszystkimi procesami zachodzącymi w komorze. Pozwala to ustawić optymalne warunki i powtarzać je w kolejnych cyklach.

Murowane i drewniane pomieszczenia do wędzenia

Kamienne, gotowe konstrukcje wędzarnicze znajdują się w ofercie wybranych zakładów kamieniarskich. Murowana wędzarnia na własnej posesji jest zabudową bardzo trwałą i bezpieczną. W środku zazwyczaj znajduje się palenisko dostosowane wielkością do komory wędzarniczej. Wędzarnia może mieć kształt niewielkiego murowanego budynku, który musimy zgłosić. Jeśli w naszym ogrodzie jest odpowiednie miejsce i chcemy postawić na trwałą i estetyczną konstrukcję, trzeba wybrać między gotową kamienną wędzarnią, a własnym pomysłem. Projekt wędzarni oraz prace związane z budową paleniska i wykończeniem komory wędzarniczej warto oddać w ręce specjalistów. Wiele osób stawiających murowane konstrukcje łączy w nich wędzarnię z piecem chlebowym czy ogrodowym. Dzięki temu prócz sposobów na domowe specjały, zyskujemy serce letniej kuchni, które z czasem może zmienić się w przestrzeń do niezapomnianych biesiad i długich letnich spotkań.

Drewniane wędzarnie potrafią być bardzo piękne, łatwo je też wkomponować w przestrzeń ogrodu. Najczęściej wykonane są z desek drzew liściastych, a ich struktura jest wzmocniona stelażem. Drewniany system wędzarniczy może być konstrukcją samodzielną, ustawioną na stałych nóżkach lub przykręcaną do kanału dymowego na czas korzystania. Tego typu wędzarnie ustawia się zwykle w pewnym oddaleniu od paleniska. Warto też sprawdzić, czy w naszej drewnianej wędzarni deski są połączone za pomocą wkrętów i bezpiecznego kleju. Jest to szczególnie ważne w warunkach podwyższonej temperatury. Co ciekawe w ofercie sklepów istnieją też drewniane wędzarnie dostosowane do ustawienia na murowanym palenisku.

Oczywiście przy wykorzystywaniu do wędzenia drewnianych konstrukcji należy zachować szczególną ostrożność. Wszystkie elementy systemu narażone na wysoką temperaturę powinny powstać w rękach fachowca. Należy również zapoznać się dokładnie z instrukcją obsługi systemu i pierwszy cykl wędzenia przeprowadzić pod okiem kogoś doświadczonego. Radę tę najlepiej zastosować do wszystkich rodzajów wędzarni, nawet tych najprostszych.

Wędzarnie - ważne zasady samodzielnych realizacji

W duchu zero waste do budowy ogrodowych wędzarni bywają wykorzystywane materiały z odzysku. Sprawdzają się cegły pochodzące z rozbiórek, drewniane palety, kamienie polne czy kostka brukowa. Najprostszy system wędzarniczy można stworzyć ze starej metalowej beczki lub metalowej szafy. Niezależnie od tego, czy wędzarnia, którą tworzymy samodzielnie, jest prosta czy złożona, należy pamiętać o kilku ważnych zasadach.

Zarówno bezpieczeństwo, jak i efektywność wędzarni zależą od paleniska. Jego wielkość powinna być podobna do wymiarów komory wędzarniczej. Bardzo ważna jest taka konstrukcja paleniska, by łatwo się je czyściło, a ciepło z niego rozchodziło się równomiernie. Do budowy warto użyć cegły, kamieni czy innych materiałów ogniotrwałych.

Dla sukcesu naszego wędzenia ważny jest też kanał dymny o odpowiedniej długości i szerokości. Komora wędzarnicza musi być przy tym bardzo odporna na wilgoć i ogień. Elementy, o których mowa, to serce systemu. Należy projektować je i wykonywać pod okiem fachowca.

Bez względu na to, czy planujemy kupić gotowe urządzenie, czy postawić wędzarnię samodzielnie, warto brać pod uwagę również kwestie estetyczne. Wędzarnia spójna stylistycznie z ogrodem będzie jego ozdobą i bogatym źródłem domowych specjałów.

Niniejsze opracowanie ma jedynie charakter informacyjny. Jego treść nie stanowi porady prawnej, podatkowej, finansowej czy z zakresu obrotu nieruchomościami. W celu uzyskania profesjonalnego wsparcia, skonsultuj się ze specjalistą: https://www.nieruchomosci-online.pl/agenci.html

Michalina Janyszek - Specjalistka od nieruchomości z mocno humanistycznym zacięciem. Jako polonistka z wykształcenia, a z powołania poetka oraz tłumaczka, doskonale operuje słowem, co wykorzystuje do popularyzowania branżowej wiedzy.