I nic co nowe nie będzie nam już obce – to chyba dobra reakcja na te nowe czasy, które przyszły tak nagle. Rubryki w Excelu mają już inne wartości, a przyjęte tendencje dynamiki wskaźników przyjęły inne kierunki. Najczęściej inne niż zakładano. To, co do tej pory miało być współdziałaniem i współdzieleniem, stało się izolacją, unikaniem wspólnego na rzecz indywidualnego. Rynek zareagował, pieniądze zaczęły inaczej pracować.

Nagłe nowe

Z poziomu pracy skupionej, zrzeszonej w grupach w miejscach jej wykonywania, wymuszony został system pracy w pojedynkę. Gwarne pomieszczenia, żywa wymiana myśli, kontakt wizualny zastąpił widok szklanego monitora w czterech ścianach mieszkania i dzwoniący telefon.

To mieszkanie stało się nagle centrum pracy, centrum ekonomii, łączonej z innymi, takimi samymi jednostkami w całość, w sieć rozmieszczoną w mieście, w kraju, w świecie. Takie zmiany mają dotyczyć do 30% osób, które czynnie uczestniczą na rynku pracy. Miejsce życia stało się dwudziestoczterogodzinnym miejscem funkcjonowania, w którym zamknięto aktywizację uwagi, i w którym nagle skupiono wszelkie procesy poznawcze człowieka.

Przyjęte i funkcjonujące procesy bilansowania i rehabilitacji psychicznej uległy transformacji i muszą dostosować się do nowych warunków. W procesie zmian nowych czasów, za bezsprzeczną należy przyjąć konieczność dbania o jeden, podstawowy element – zdrowie i kondycję psychiczną ludzi. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że zgodnie z przyjętymi modelami i zasadami, część mieszkańców poprzez izolację zawodowo-ekonomiczną może osiągnąć stan stałego zamknięcia w tym odcięcie od życia społecznego – zjawisko hikikomori. Mieszkania-twierdze muszą stać się więc inne.

Mieszkania stały się twierdzami, miejscem stałego funkcjonowania, w którym zamknięto aktywizację uwagi i skupiono wszelkie procesy poznawcze człowieka.

Konieczne staje się zwrócenie uwagi w kierunku zwiększenia samowystarczalności tych mieszkań, ze względu na zmianę poziomu ekonomicznego mieszkańców. Mieszkania połączone w funkcjonalną jednostkę – blok mieszkalny muszą zacząć skupiać się na zmniejszeniu generowania kosztów utrzymania, zapewnić miejsca socjalizacji, a nawet stać się producentami mediów do wykorzystania przez mieszkańców. Nowe mieszkania-twierdze powinny stać się wyróżniającymi obiektami, które przez swoje spójne i wieloformatowe funkcjonowanie oraz ukształtowanie otoczenia będą stwarzały warunki do niwelowania wszelkich następstw psychicznych wynikających z izolacji oraz procesów towarzyszących.

Dostosowywanie do obecnych czasów powinno skupić się na spojrzeniu w przeszłość w nowy sposób i ujmować przewidywania, które stały się dowodowe, takie jak potrzeba bycia „eko”. Zmieniający się klimat, wzrost temperatury powietrza, nagłe ulewy czy problemy z jakością powietrza w miastach to już nie przypuszczenie, to już pewność.

Ekoterapia na już

Podstawa procesu reagowania na zmiany, dostosowywania się powinna obejmować te elementy, których wpływ na proces inwestycyjny w branży budowlanej został zdiagnozowany już przed wybuchem epidemii i obejmował zagadnienia najświeższe. Te podstawy zmian muszą również uwzględniać konieczność zapewnienia użytkownikom wygody w funkcjonowaniu z pamięcią o trwających wydarzeniach.

Dostosowanie branży deweloperskiej w czasach ekonomii izolacji musi zachodzić wielopoziomowo.

Ten element łączy się z koniecznością wprowadzania takich zmian, które będą łagodziły możliwie jak najbardziej i spójnie podwyższoną nerwowość i przewrażliwienie ludzi wywołane strachem i obawami o życie oraz utrzymanie płynności finansowej. Dostosowanie branży budowlanej i deweloperskiej w czasach ekonomii izolacji, gdzie „eko” staje się jedną ze stałych zmiennych, trwałych elementów konieczności, musi obejmować trzy poziomy w dwóch aspektach. Poziomy zmian muszą obejmować: poziom materiałów wraz z materiałoznawstwem, poziom technologii oraz poziom wykonania. A aspekty do rozpatrywania dotyczą procesów prawno-administracyjnych oraz procesów ekonomicznych.

1. Zmiany materiałów wykorzystywanych do budowania wraz z ich właściwościami powinny uwzględniać maksymalne wykorzystanie potencjału surowców pozyskiwanych w procesie recyklingu do inwestycji w sam budynek lub infrastrukturę towarzyszącą. Ważne jest również zwrócenie uwagi na fakt, że nowe materiały powinny stanowić podstawę do minimalizowania strat energetycznych budynku oraz powinny zapewniać jak największą termostabilność bez przegrzewania w okresie letnim i bez nadmiernego wychładzania zimą. W dobie zmian klimatu takie konstrukcje powinny wykazywać się również większą odpornością na działanie drgań wiatrowych towarzyszących częstszym i porywistym wiatrom. W przypadku infrastruktury towarzyszącej, jak na przykład drogi, materiały powinny być nadal wytrzymałe na obciążenia, ale ze zwiększoną wodoprzepuszczalnością do przesiąkania wody w przypadku nagłych ulew i deszczy nawalnych.
2. Nowe technologie obecnych czasów to nadal technologie oszczędności energii oraz regulacji temperatury, ale na znaczeniu nagle zyskują zmiany w technologii projektowania i wykonywania instalacji zapewniających dostarczanie dobrej jakości powietrza. Obecny stan wywołuje konieczność dostarczania powietrza oczyszczonego nie tylko z zanieczyszczeń pyłowych i znanych zanieczyszczeń chemicznych, ale również konieczność dostarczenia powietrza o odpowiedniej jakości mikrobiologicznej. Szybkie zmiany technologii muszą objąć również projektowanie układów zieleni z wykorzystywaniem gatunków wytrzymujących suszę, gatunków oczyszczających powietrze, ale również gatunków roślin o właściwościach zdrowotnych, w szczególności gatunków produkujących duże ilości olejków eterycznych o własnościach bakterio- i wirusobójczych. Kolejne dwa istotne elementy konieczności zmian technologii obejmują światło i wodę. Zmiany w obrębie światła to przede wszystkim stosowanie światła o barwie łagodzącej nerwowość i zapewniającej relaks. Zmiany w obrębie wody to umiejętne, fachowe opracowanie projektów magazynowania wody opadowej w obrębie osiedla. Tak zebrana woda może później zostać wykorzystana między innymi do nawadniania terenów zielonych.
3. Wykonanie? Dobre wykonanie w dobie nagłych zmian wywołane będzie koniecznością dostosowania do zmian ekonomicznych i konieczności wzbudzenia w klientach poczucia kupowania produktu o dobrej jakości za wysoką cenę w dobie kryzysu ekonomicznego. Dobre wykonanie będzie gwarantem niegenerowania dodatkowych kosztów związanych z utrzymaniem obiektu oraz zapewni komfort psychiczny użytkowników.

Aspekty zmian, tak jak wspomniano, to aspekt prawno-administracyjny i aspekt ekonomiczny.

• Zmiany prawne i administracyjne to przede wszystkim przyspieszenie procedur związanych z uzyskiwaniem pozwoleń na budowę po okresie stagnacji oraz akceptowanie nowych rozwiązań technicznych w składanej do urzędu dokumentacji. Nowe czasy tworzą do tej pory nieznaną konieczność kreatywnego, twórczego i prospołecznego weryfikowania przedstawianych projektów inwestycyjnych przez urzędy.
• Zmiany w ekonomii to nowe liczenie. Do tej pory dbanie o maksymalną ilość powierzchni użytkowych mieszkań straci na znaczeniu na rzecz konieczności maksymalizowania powierzchni do zagospodarowania zielenią, która jest pierwszym buforem przeciwdziałania zmianom pogodowym i klimatycznym. Przewidywania wskazują, że nowe mieszkania w nowej rzeczywistości będą mniejsze na rzecz wyodrębniania i zagospodarowywania części do użytku wspólnego oraz ochrony środowiska. Ta nowa ekonomia to również ekonomia konieczności stosowania zmodernizowanych technologii i materiałów służących do tworzenia inwestycji. Przewidywanie kosztów realizacji tych konieczności na chwilę obecną jest trudne i obarczone dużym błędem.

Nowy czas wymusza, by potrzeby człowieka oraz konieczność dbania o zasoby przyrody stały w podstawie budowania gospodarki.

Idzie nowe, a przyjdzie jeszcze nowsze. Transformacja wyzwoli w rynku inne, do tej pory nieznane lub zapomniane mechanizmy ekonomiczne. Ten nowy czas będzie jednak czasem, w którym naturalne potrzeby człowieka oraz konieczność dbania o zasoby przyrody staną w podstawie budowania gospodarki. Fala pandemii zmęczy i znerwicuje świat. Człowiek będzie potrzebował odpoczynku i spokoju. Relaks i walka z nerwicą staną się podstawą do stworzenia najdoskonalszych miejsc do życia. Tak jak upał, powódź, wirus są częściami świata natury, tak tylko budowanie w równowadze z naturą może zapewnić pozycję na rynku oraz zadowolenie klientów.

Dr inż. Wojciech Słomka - Specjalista do spraw ochrony środowiska i ochrony roślin. Ekoinżynier. Doświadczenie zawodowe zdobywał w Polsce oraz za granicą. Łączy inżynierię miękką z inżynierią twardą. Jego szczególne zainteresowania w aspekcie inwestycyjnym to znalezienie zbilansowanych rozwiązań ochrony środowiska ze stanem rzeczywistym i obowiązującymi przepisami prawa. Współtwórca ekoprzewodnika Od dewelopera do ekobohatera, czyli jak uratować świat i nie zbankrutować wydanego pod patronatem Polskiego Związku Firm Deweloperskich.