Narodowy Program Mieszkaniowy został przyjęty uchwałą Rady Ministrów z dnia 27 września 2016 r. Był to dokument, który obejmował zagadnienia związane z polityką mieszkaniową państwa. Było to również jedno z narzędzi do realizacji założeń „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”. Program został uchylony uchwałą Rady Ministrów z dnia 6 marca 2025 r.

Co to jest Narodowy Program Mieszkaniowy?

Celem programu było wprowadzenie rozwiązań, które miały za zadanie zwiększenie dostępności mieszkań, szczególnie dla osób znajdujących się w gorszej sytuacji finansowej i dla rodzin z dziećmi. Program miał stworzyć warunki do tego, aby osoby takie mogły nabyć mieszkanie, którego nie mogą kupić lub wynająć na warunkach rynkowych, z uwagi na niskie dochody. Ówczesny rząd podkreślał, że zła sytuacja mieszkaniowa jest przyczyną problemów demograficznych, polegających na małej ilości urodzeń i starzeniu się społeczeństwa. Narodowy Program Mieszkaniowy miał, według rządowych założeń, stan ten odwrócić.

Cele Narodowego Programu Mieszkaniowego

Rząd w realizacji programu założył sobie 3 główne cele.

1. Zwiększenie dostępu do mieszkań dla osób o najniższych dochodach. Zakładano, że do roku 2030 liczba mieszkań przypadających na tysiąc mieszkańców dorówna aktualnej średniej europejskiej. Na początku funkcjonowania programu wskaźnik ten wynosił 363, a celem było osiągnięcie liczby 435 mieszkań/ 1000 osób. Aby założenie to osiągnąć, planowano wybudować ok. 2,5 miliona mieszkań, przy czym uwzględniano nieruchomości budowane na zasadach rynkowych, jak i inwestycje realizowane z pomocą Budżetu Państwa.
2. Zapobieganie wykluczeniu społecznemu osób o najniższych dochodach lub będących w trudnej sytuacji życiowej poprzez zwiększenie możliwości zaspokojenia ich podstawowych potrzeb mieszkaniowych. Przyjęto, że samorządy mieszkaniowe do roku 2030 powinny posiadać zasoby pozwalające na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych, które czekały na wynajem mieszkania od gminy. W momencie uruchomienia programu było to około 170 tysięcy gospodarstw.
3. Polepszenie warunków mieszkaniowych Polaków poprzez poprawę stanu technicznego nieruchomości oraz efektywności energetycznej. Do roku 2030 planowano obniżenie o około 2 miliony liczby osób mieszkających w najniższym standardzie mieszkaniowym, czyli w lokalach pozbawionych bieżącej wody, prądu czy innych instalacji technicznych, albo w lokalach przeludnionych.

Działania w ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego

Działania rządu, które miały prowadzić do osiągnięcia tych celów, obejmowały prawodawstwo, rozpoczynanie nowych inwestycji budowlanych, zarządzanie istniejącym już zasobem mieszkaniowym, a także działania finansowe. W założeniach programu wymieniono:

• nowelizację przepisów prawnych, między innymi wprowadzenie Kodeksu urbanistyczno-budowlanego;
• wprowadzenie nowych regulacji obejmujących funkcjonowanie rynku najmu, w szczególności zasad gospodarowania zasobem mieszkań komunalnych;
• rozwijanie spółdzielczości mieszkaniowej w segmencie dostępnych mieszkań, wspieranie i aktywizację spółdzielczego budownictwa lokatorskiego;
• powiększenie zasobów mieszkaniowych, w tym nieruchomości o średnich cenach i czynszach, co miało być możliwe dzięki budowaniu na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa (miały być one gromadzone w ramach Narodowego Funduszu Mieszkaniowego) oraz  poprzez stworzenie systemu wynajmu mieszkań, z możliwością ich wykupienia na własność;
• stworzenie programu wsparcia społecznego budownictwa czynszowego, realizowanego przez samorządy gminne, towarzystwa budownictwa społecznego, spółdzielnie mieszkaniowe, a także inne podmioty, ze wsparciem funduszy publicznych;
• promowanie i wspieranie regularnego oszczędzania na dowolne cele mieszkaniowe (np. budowę domu jednorodzinnego, zakup mieszkania, wpłatę partycypacji lub wkładu mieszkaniowego, remont lub wykończenie mieszkania/domu) przez stworzenie Indywidualnych Kont Mieszkaniowych;
• stworzenie systemu dodatków mieszkaniowych, które miały za zadanie odciążenie gospodarstw domowych o najniższym dochodzie od kosztów ponoszonych na cele mieszkaniowe;
• podniesienie standardu budynków zlokalizowanych w obszarach zurbanizowanych i zdegradowanych społecznie, poprzez wsparcie działań remontowych, termoizolacyjnych itp.

Wszystkie te działania miały uwzględniać również przekrój społeczeństwa, w tym zmieniające się warunki demograficzne i potrzeby seniorów.

Uchylenie Narodowego Programu Mieszkaniowego

Uchwała w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Mieszkaniowego została uchylona dnia 6 marca 2025 r. Resort rozwoju i technologii argumentował to potrzebą opracowania i wdrożenia rozwiązań wykraczających poza ten program. Jak stwierdzono, główne cele polityki mieszkaniowej pozostały aktualne, ale narzędzia wymienione w programie okazały się niewystarczające.

Dowiedz się więcej:

• Na czym polegał program Rodzina na Swoim?

• Z czego wynikły niepowodzenia programu Mieszkanie Plus?

• Jakie były założenia kredytu mieszkaniowego #naStart?

Tu znajdziesz idealną nieruchomość

Powiedz nam, czego szukasz

Mieszkanie
 

Dom
 

Działki
 

Lokal
użytkowy

Budynek
użytkowy

Znajdź idealną nieruchomość dla siebie

Poszukajmy

Zespół Nieruchomosci-online.pl - Nieruchomosci-online.pl to portal ogłoszeniowy z największą liczbą ofert nieruchomości z całej Polski – w największych miastach i w mniejszych gminach. To tu szybko i wygodnie znajdziesz mieszkanie, dom lub działkę, które będą dopasowane do Twoich potrzeb i możliwości finansowych, przy całkowitym braku reklam. Tu zyskasz pełny obraz rynku, a w podjęciu trafnej decyzji pomogą Ci najdokładniej zaprezentowane nieruchomości i kompleksowa baza wiedzy. Portal plasuje się na najwyższych pozycjach w wyszukiwarce Google. Dzięki temu odwiedza go ok. 3 mln poszukujących miesięcznie.