Krajowy Zasób Nieruchomości to podmiot powołany na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2017 roku o Krajowym Zasobie Nieruchomości. Jest to państwowa osoba prawna, w rozumieniu artykułu 9 pkt. 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych. Siedziba KZN mieści się w Warszawie. Działa on w oparciu o ustawy i statut.
Co to jest Krajowy Zasób Nieruchomości?
Skarb Państwa powierza KZN wykonywanie prawa własności i innych praw rzeczowych w stosunku do mienia stanowiącego własność Skarbu Państwa, w tym nieruchomości zarządzanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, a także powierzonych Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, powierzonych Agencji Mienia Wojskowego, i które nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste. Krajowy Zasób Nieruchomości wykonuje we własnym imieniu związane z tym prawa i obowiązki w stosunku do osób trzecich, w tym również obowiązki publicznoprawne.
Statut nadawany jest Krajowemu Zasobowi Nieruchomości przez Ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych. Statut zapewnia sprawne działanie tego podmiotu, odpowiednie dysponowanie środkami publicznymi gromadzonymi i gospodarowanymi przez KZN.
Ustawa wśród zadań KZN wymienia:
- gospodarowanie nieruchomościami wchodzącymi w skład Zasobu na zasadach określonych w ustawie;
- tworzenie warunków do zwiększania dostępności mieszkań, w szczególności przez wykorzystywanie nieruchomości wchodzących w skład Zasobu do realizacji inwestycji mieszkaniowych i mieszkań o czynszu normowanym;
- podejmowanie działań w celu realizacji, na nieruchomościach wchodzących w skład Zasobu, inwestycji mieszkaniowych;
- tworzenie warunków ułatwiających powstawanie mieszkań socjalnych lub współfinansowanie powstawania mieszkań socjalnych;
- tworzenie warunków do poprawy funkcjonowania społecznego budownictwa czynszowego, o którym mowa w art. 27 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1023);
- finansowanie lub współfinansowanie, na nieruchomościach wchodzących w skład Zasobu, realizacji uzbrojenia technicznego terenu lub podejmowanie innych działań ułatwiających taką realizację;
- przygotowanie nieruchomości wchodzących w skład Zasobu, w szczególności podejmowanie działań podnoszących walory gospodarcze tych nieruchomości, w tym działań, których wynikiem będzie przygotowanie nieruchomości do zabudowy przez podział nieruchomości lub scalenie i podział nieruchomości adekwatny do jej przyszłej funkcji lub zrealizowanie uzbrojenia technicznego;
- podejmowanie działań w celu zapewnienia, że nieruchomości przeznaczone przez KZN pod budownictwo mieszkaniowe mogą być zabudowane budynkami mieszkaniowymi, a następnie użytkowane w sposób prawidłowy i niezagrażający bezpieczeństwu oraz zdrowiu mieszkańców;
- udzielanie, na zasadach określonych w odrębnych ustawach, w oparciu o przychody KZN, w tym środki finansowe pochodzące z odpłatnego zbycia nieruchomości wchodzących w skład Zasobu, finansowego wsparcia zwiększającego dostępność mieszkań dla gospodarstw domowych.
Dodatkowo KZS będzie wykonywał analizę rynku mieszkalnego, a także analizę w przedmiocie gospodarowania nieruchomościami, budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz rewitalizacji. W celu realizacji tych zadań będzie współpracował z instytutami badawczymi i uczelniami wyższymi.
Organami KZS są Rada Nadzorcza i Prezes. Natomiast nadzór nad jego działalnością sprawuje minister właściwy do spraw budownictwa. Jego uprawnienia obejmują w szczególności możliwość żądania:
- udostępnienia przez KZN dokumentów związanych z działalnością KZN, w tym gospodarowaniem Zasobem, lub ich kopii;
- przekazania wszelkich informacji i wyjaśnień dotyczących działalności Prezesa KZN i Rady Nadzorczej oraz pracowników Biura.
Rada Nadzorcza składać się będzie z:
- pięciu przedstawicieli ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa;
- przedstawiciela ministra właściwego do spraw finansów publicznych;
- przedstawiciela ministra właściwego do spraw rozwoju wsi;
- przedstawiciela ministra właściwego do spraw środowiska;
- przedstawiciela Ministra Obrony Narodowej.
Członków Rady Nadzorczej powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. Do zadań tego organu należy w szczególności:
- zatwierdzanie, raz na 5 lat, wieloletniej strategii działania KZN, przedstawionej przez Prezesa KZN;
- opiniowanie projektu rocznego planu finansowego KZN oraz kwartalnych sprawozdań z realizacji planu finansowego KZN i rocznego sprawozdania finansowego KZN;
- zatwierdzanie przedstawionego przez Prezesa KZN programu gospodarowania nieruchomościami wchodzącymi w skład Zasobu oraz dokonywanie zmian w tym programie;
- zatwierdzanie kwartalnych sprawozdań z wykonanych czynności kontrolnych;
- wyrażanie zgody na zbycie nieruchomości wchodzącej w skład Zasobu, gdy jej wartość nie przekracza 4 000 000 zł, z zastrzeżeniem art. 53 ust. 2;
- opiniowanie wniosków Prezesa KZN kierowanych do ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa w sprawach, o których mowa w art. 35;
- zatwierdzanie wniosków Prezesa KZN w sprawach:
a) zaciągania kredytów i pożyczek, gdy ich wartość nie przekracza 4 000 000 zł,
b) dokonania czynności prawnej, której przedmiotem jest nieruchomość wchodząca w skład Zasobu, w przypadku gdy wartość tej nieruchomości nie przekracza 4 000 000 zł,
c) wykorzystania mienia KZN, a także nieruchomości wchodzących w skład Zasobu, do ustanawiania zabezpieczeń zaciągniętych zobowiązań finansowych, w szczególności ustanowienia hipoteki na nieruchomości, gdy jego wartość nie przekracza 4 000 000 zł; - ustalanie zasad wynagradzania Prezesa KZN i pracowników Biura;
- sprawowanie nadzoru nad działalnością KZN;
- udzielanie Prezesowi KZN wytycznych dotyczących działalności KZN, w tym gospodarowania nieruchomościami wchodzącymi w skład Zasobu;
- uczestnictwo w procedurze wyboru Prezesa KZN na zasadach określonych w ustawie;
- dokonywanie wyboru firmy audytorskiej do badania rocznego sprawozdania finansowego KZN.