Zanim bank przyzna kredyt, analizuje szereg czynników dotyczących kredytobiorcy, które składają się na jego zdolność kredytową. Mają one kluczowy wpływ na decyzję banku.

Co to jest zdolność kredytowa?

Jest to zdolność do spłaty kwoty kredytu (biorąc pod uwagę także odsetki) w określonych terminach. Kryteria i procedury oceny zdolności kredytowej różnią się w poszczególnych bankach. Dlatego może się okazać, że ta sama osoba w jednym banku ma wymaganą zdolność kredytową, a w innym już się nie kwalifikuje do otrzymania kredytu. Jednak pewne czynniki są brane pod uwagę w każdym przypadku.

Kryteria oceny zdolności kredytowej

Najważniejsze z punktu widzenia banków są dochody kredytobiorcy – oczywiście im wyższe, tym lepsze. Kolejnym istotnym czynnikiem jest sposób zarobkowania – tu liczy się jego stabilność. Największe szanse otrzymania kredytu mają osoby zatrudnione na umowę o pracę na czas nieokreślony. Jednak trzeba też wykazać się pewnym stażem pracy i ciągłością zatrudnienia. Umowa na czas określony jest już gorzej widziana przez banki, zwłaszcza jeśli czas obowiązywania umowy jest krótszy niż okres kredytowania. Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą najczęściej musi mieć określony minimalny staż w biznesie. Analizuje się także terminowość opłacania zobowiązań firmy (składki ZUS, podatki itp.). Za najbardziej ryzykowne uznawane są umowy cywilnoprawne.

Następnym kryterium są wydatki w ciągu miesiąca. Bierze się tu pod uwagę inne zobowiązania wnioskodawcy, np. wcześniej zaciągnięte kredyty, linie debetowe czy raty do spłacenia. Obniżają one wysokość dostępnego kredytu. Jednak z drugiej strony, jeśli dotychczas były one regulowane terminowo, sprawia to, że historia kredytowa wygląda korzystnie. Banki uwzględniają także miesięczne koszty utrzymania kredytobiorcy, w tym wysokość stałych opłat takich jak czynsz czy rachunki za media. Inne kwestie to np. okres kredytowania, wysokość miesięcznej raty i wiek kredytobiorcy.

Na podstawie różnych danych osoby ubiegającej się o kredyt oblicza się scoring, czyli punktową ocenę ryzyka kredytowego. Punkty przyznaje się na podstawie porównania profilu klienta z profilami innych osób, które już otrzymały kredyt i spłacają go terminowo.

Rekomendacja S

Od ponad 10 lat na ocenę zdolności kredytowej przy ubieganiu się o kredyty hipoteczne znaczący wpływ ma rekomendacja S. Była ona kilkakrotnie modyfikowana, zwłaszcza wskutek kryzysu na ryku kapitałowym. Zaostrza ona zasady przyznawania kredytów hipotecznych, co ma na celu zapobieganie wpadania kredytobiorców w tzw. spiralę długów.

Przykładowo, ograniczono dostępność kredytów walutowych – obecnie przyjmuje się, że kredyt można otrzymać jedynie w walucie, w której otrzymuje się wynagrodzenie. Z jednej strony zabezpiecza to kredytobiorców przed skutkami wahań kursu walut, z drugiej – utrudnia otrzymanie kredytu w Polsce przez osoby pracujące za granicą.

Od kilku lat wzrasta też wysokość wymaganego wkładu własnego. W 2014 r. trzeba było mieć 5%, w 2015 – 10%, w 2016 – 15%, natomiast w 2017 r. wkład własny osiągnął docelową wysokość 20%. Istnieje jednak opcja obniżenia wymaganego wkładu własnego przez ubezpieczenie jego brakującej części, blokadę środków na rachunku bankowym albo zastaw na dłużnych papierach wartościowych.

Zespół Nieruchomosci-online.pl - Nieruchomosci-online.pl to portal z największą liczbą ogłoszeń nieruchomości w Polsce. Udostępnia poszukującym około 300 tys. ofert od biur nieruchomości, deweloperów i osób prywatnych. Odwiedzany jest przez ponad 4 mln użytkowników miesięcznie.